Xơ vữa động mạch vành là căn bệnh thường gặp, tiến triển âm thầm trong nhiều năm mà không làm xuất hiện các triệu chứng cảnh báo. Một vài người bệnh có thể thấy những dấu hiệu khởi phát như đau thắt ngực thoáng qua trong vòng vài giây khi làm việc gắng sức. Do vậy, bệnh thường bị bỏ qua cho đến khi một nhánh động mạch bít tắc hoàn toàn gây biến chứng nhồi máu cơ tim.
1. Xơ vữa động mạch vành là gì?
Xơ vữa động mạch vành hay xơ cứng động mạch vành là một dạng rối loạn thường gặp xảy ra khi chất béo, cholesterol và các thành phần khác tích tụ trong lòng động mạch, hình thành nên cấu trúc gọi là các mảng bám. Qua thời gian mảng bám này lớn dần làm cản trở sự lưu thông bình thường của dòng máu, khiến cơ tim bị thiếu oxy và dinh dưỡng để hoạt động. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp… vừa làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh vừa làm gia tăng gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Động mạch vành bị hẹp do xơ vữa
2. Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch vành
Sự hình thành mảng xơ vữa là một quá trình kéo dài, diễn ra trong nhiều năm và có thể khởi phát từ thời thơ ấu. Bởi bản chất của xơ vữa động mạch là sự rối loạn lipid máu, stress oxy hóa tế bào và các phản ứng viêm gây tổn thương lòng động mạch.
- Rối loạn lipid máu: sự mất cân bằng giữa hai loại cholesterol, LDL – Cholesterol "xấu" tăng và HDL – Cholesterol "tốt" giảm, điều này có thể làm gia tăng nguy cơ tích tụ chất béo trong lòng động mạch. Được coi là cholesterol xấu vì nó làm tăng quá trình oxy hóa, tăng phản ứng viêm gây tổn thương lòng mạch, thường xuất hiện khi ăn các chất béo bão hòa có trong thịt màu đỏ, phủ nội tạng động vật. Trong khi, HDL là các cholesterol tốt giúp loại bỏ choletesterol xấu ra khỏi động mạch, tăng vận chuyển chất béo đến gan và các cơ quan, tuy nhiên, thành phần này sẽ bị giảm sút qua thời gian, thừa cân béo phì, sử dụng rượu bia, thuốc lá…
- Quá trình oxy hóa: trong cơ thể được coi là sự kích hoạt quan trọng trong sự hình thành mảng xơ vữa động mạch. Khi hàm lượng cholesterol xấu tăng sẽ kích thích các phản ứng oxy hóa trong lòng mạch tạo thành các gốc tự do. Đây chính là nguyên nhân làm tổn thương lớp lót nội mạc trong cùng của mạch máu khiến cholesterol bị “mắc kẹt” tại đó.
- Phản ứng viêm: Khi lượng cholesterol tích tụ ngày càng nhiều sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch của cơ thể và kêu gọi các tế bào máu trắng (bạch cầu) đến thu dọn, điều này đã làm khối xơ vữa ngày càng dày lên, hình thành các vết sẹo.
- Tắc nghẽn lòng động mạch: Cuối cùng đoạn động mạch bị vôi hóa trở nên thu hẹp lại, xơ cứng khiến dòng máu chảy chậm lại, giảm cung cấp oxy tới cơ tim, còn gọi là thiếu máu cơ tim cục bộ. Không chỉ vậy, mảng xơ vữa còn dễ bị nứt vỡ, làm xuất huyết mạch máu, hình thành các cục máu đông gây bít tắc lòng mạch và xuất hiện nhồi máu cơ tim.
Việc phát hiện ra nguyên nhân gây bệnh này đã mở ra hướng điều trị mới trong bệnh mạch vành, giúp làm tăng thêm cơ hội thoát khỏi nguy cơ biến chứng nhồi máu cơ tim đe dọa tính mạng người bệnh.
3. Triệu chứng xơ vữa động mạch vành
- Đau thắt ngực: gồm đau ngực ổn định và không ổn định do cơ tim không nhận được đủ oxy để co bóp đưa máu đi nuôi cơ thể. Mức độ và tần suất của cơn đau tức ngực là tiêu chí để phân loại mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Mạch vành bị co thắt
- Khó thở: Ban đầu khó thở chỉ xuất hiện khi bạn làm việc nặng, leo cầu thang hay khi làm việc gắng sức. Nhưng đến một giai đoạn nào đó cơn khó thở sẽ ghé thăm bạn thường xuyên hơn nhất là vào ban đêm khiến bạn mất ngủ kèm theo mệt mỏi nhiều.
- Nhịp tim nhanh: Thường xảy ra ở giai đoạn đầu khi máu tới nuôi cơ thể bị thiếu hụt, tim phải tăng làm việc để bù lại lượng máu này.
4. Biến chứng xơ vữa động mạch vành
- Nhồi máu cơ tim: Là biến chứng cấp tính nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Nhồi máu cơ tim xảy ra khi một phần cơ tim bị chết hoàn toàn do không có máu nuôi dưỡng. Đặc biệt là sau nhồi máu sẽ để lại các mô sẹo, do đó có đến 90% người bệnh sẽ xuất hiện tình trạng rối loạn nhịp tim nhanh sau khi gặp phải biến chứng này.
Xơ vữa động mạch vành gây ra nhồi máu cơ tim
- Suy tim: Là con đường chung cuối cùng của nhiều bệnh tim mạch khác do trái tim lâu ngày không được cung cấp đầy đủ máu trở nên mệt mỏi và suy yếu dần đi.
- Phình mạch: Là biến chứng nghiêm trọng nhất có thể gây tử vong ngay lập tức khi động mạch này bị vỡ, gây xuất huyết do đã bị suy yếu và hư hỏng nặng.
5. Chẩn đoán xơ vữa động mạch vành tim
Bác sỹ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm sau khi nghi ngờ bạn bị xơ vữa động mạch:
- Nghe tim: bằng một chiếc ống nghe nhỏ đặt nơi lồng ngực, bác sỹ có thể nghe được tiếng thổi do máu di chuyển qua lòng mạch bị xơ cứng.
- Kiểm tra nồng độ cholesterol máu thông qua xét nghiệm máu.
- Ghi lại hoạt động của tim bằng điện tâm đồ.
Cuối cùng một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh sẽ cho phép nhìn thấy cách dòng máu của bạn hoạt động: Siêu âm Doppler mạch máu; X-quang động mạch vành để xác định đoạn động mạch bị thu hẹp và chụp CT scan giúp phát hiện độ thu hẹp các động mạch lớn và mức độ canxi hóa thành động mạch.
6. Phương pháp điều trị xơ vữa động mạch vành
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương của lòng động mạch và đáp ứng trong quá trình điều trị bạn có thể được chỉ định một trong các phương pháp điều trị sau:
- Dùng thuốc ( thuốcTây y) : Các thuốc được lựa chọn có tác dụng không cho mảng xơ vữa “lớn lên” và ngăn ngừa nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Một số thuốc được lựa chọn bao gồm: thuốc chống đông máu (có thể được sử dụng trước và sau khi tiến hành phẫu thuật đặt stent); thuốc chẹn beta (Propranollol); thuốc ức chế men chuyển (Coversyl để làm giảm huyết áp); các nitroglyceriin (Adaalat) làm giảm đau thắt ngực; thuốc chẹn kênh canxi….
- Can thiệp động mạch vành qua da: Nong mạch hoặc đặt stent là một trong hai phương pháp được áp dụng nhiều nhất trong điều trị bệnh động mạch vành. Tuy nhiên không nên vì thế mà lợi dụng thường xuyên do chi phí thực hiện khá tốn kém và sau khi tiến hành lòng mạch có thể bị tổn thương nghiêm trọng hơn hoặc bị tái hẹp mạch vành.
Phẫu thuật đặt stent
- Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành: Thường được khuyên tiến hành ở những bệnh nhân có cơn đau thắt ngực không ổn định hoặc không có tác dụng với thuốc điều trị. Một đoạn động mạch lấy từ bộ phận khác sẽ được nối qua đoạn động mạch bị tổn thương và dòng máu sẽ luân chuyển qua động mạch mới này.
7. Thay đổi lối sống giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh mạch vành
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Lựa chọn các thực phẩm sạch, giàu chất xơ và vitamin cũng như các loại chất béo từ thực vật; hạn chế đồ ăn có nhiều cholesterol từ lòng đỏ trứng, phủ nội tạng động vật; đồ ăn có nhiều dầu mỡ, đồ rán chiên xào…
- Có kế hoạch tập luyện thường xuyên: Nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì hãy cố gắng tập thể dục để duy trì được chỉ số cân nặng. Nhất là ở phụ nữ một thân hình lý tưởng nhờ tập luyện chắc chắn sẽ khiến bạn hãnh diện hơn trong mắt nam giới.
- Ngừng hút thuốc lá: Chất niicotin trong thuốc lá chính là chất độc đối với tim mạch vì làm gia tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác không chỉ mình xơ vữa động mạch. Vì vậy để bảo vệ sức khỏe của mình cũng như những người thân yêu hãy từ bỏ khói thuốc lá ngay từ thời điểm này.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia… vì chúng có thể gây tổn hại cơ tim và làm trầm trọng thêm bệnh xơ vữa động mạch.
- Theo xu hướng hiện nay, có rất nhiều người đã lựa chọn những hoạt chất sinh học từ các thảo dược thiên nhiên như Bồ hoàng, Đỏ ngọn, Hoàng bá, Sơn tra,... có tác dụng giảm cholesterol máu, chống stress oxy hóa tế bào và ngăn ngừa phản ứng viêm, hạn chế nguy cơ hình thành và phát triển của xơ vữa động mạch. Ngày nay, những hoạt chất sinh học ấy đã được nghiên cứu và bào chế hiện đại dưới dạng thực phẩm chức năng, dù không thay thế thuốc nhưng khi uống kết hợp sẽ giúp tăng cao hiệu quả điều trị và ngăn ngừa biến chứng nhồi máu cơ tim, người bệnh có thể sinh hoạt và làm việc bình thường như những người bình thường khác.
Tập thể dục thường xuyên giúp giảm nguy cơ co thắt động mạch vành
Theo phương pháp Chữa bệnh tái sinh (100% bằng thảo dược) : Nếu bạn bị xơ vữa động mạch vành, mỡ máu cao, bị suy tim, hở van ( 2 lá hoặc 3 lá) đừng ngần ngại gì hết. Hãy liên hệ với chúng tôi. Chúng tôi rất tự tin có phác đồ điều trị hoàn toàn bằng thảo dược, đảm bảo điều trị hết bệnh cho bạn; Địa chỉ liên hệ : hhtps:// benhvienthongminhhanoi.vn, Mỹ : 18 ngõ 174 phố Kim Ngưu, phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng Hà Nội; ĐT : 024 39729561, hotline : 0902182606
( Chúng tôi có chương trình chữa bệnh miễn phí cho người nghèo)
